Published: 17 Oct 2024
Tha Am Mòd Nàiseanta Rìoghail air cliù a chosnadh agus e a’ tighinn a-steach don t-seachdamh latha de shubhachas is farpais san Òban.
Aig a’ phrìomh thachartas cultarach Gàidhlig bha sàr sheinneadairean Gàidhlig bho air feadh na h-Alba agus nas fhaide air falbh a’ farpais ann am farpaisean cliùiteach A’ Bhuinn Òir agus An Aigeallain Airgid aig Tallaichean a’ Chorrain, an-dè.
Chaidh Bonn Òr nam mnathan a bhuannachadh le Alice Nic a’ Mhaoilein a Leòdhas, agus chaidh duais nam fear a ghabhail le Ryan Johnston à Ìle. Chaidh urram a thoirt do dhualchas òrain is ceòl na Gàidhlig fad an fheasgair nuair a chaidh na seinneadairean suas don àrd-ùrlar airson aon òran ainmichte agus aon phìos a thagh iad fhèin a ghabhail, ’s iad an dòchas gun còrdadh an t-seinn aca do na britheamhan.
B’ e latha eachdraidheil a bh’ ann do dh’Ailce: choisinn i A’ Bhonn Òir Traidiseanta ann am Peairt dà bhliadhna air ais. Tha seinn na teaghlach an Eilean Leòdhais, agus i a-nis air an dà dhuais seo a choisinn. Bha Ryan a riochdachadh a dhachaigh, Eilean Ìle, agus bhuannaich e às dèidh dha seachd bliadhna a chuir seachad gun sheinn aon-neach a dhèanamh aig a’ Mhòid.
Thuirt buannaiche Bonn Òr nam Ban Alice Nic a’ Mhaoilein: “Tha mi cho toilichte am Bonn Òr a bhuannachadh, agus cuideachd toilichte gu robh mo theaghlach à Leòdhas an seo gam choimhead, bha sin cudromach dhomh. ’S caomh leam an dà amhrain a thagh mi agus bha mi ag iarraidh feadhainn a chòrdadh rium an gabhail. Tha e nas fhasa a seinn mar sin. Tha an t-Òban air a bhith cho math agus chòrd an talla rium. Suas leis a’ Ghàidhlig!”
Thuirt buannaiche Bonn Òr nam Fear Ryan Johnston: “Tha e doirbh a chreidsinn gun do bhuannaich mi am Bonn Òr. Tha mi air mo dhòigh gun robh mi a riochdachadh Ìle am bliadhna, gu h-àraidh anns an t-Òban. Tha mi air a bhith ag ullachadh fad mìosan agus bha agam ri obair a dhèanamh air na h-òrain gus am biodh a h-uile sgath mar is còir. Tha a’ Mhòd cudromach dhomh. Thòisich mi a seinn nuair a bha mi còig bliadhna a dh’aois is mar sin tha e cho math tilleadh mar inbheach gu àrd-ùrlar mar seo. Tha mo theaghlach air a bhith ann sàs ann an còisirean agus seinn Gàidhlig cho fada, is mar sin tha e math an duais seo a bhuannachadh às leth Ìle.
Chaidh Farpais Chrìochnachaidh An Aigeallain Airgid a chumail feasgar an dè, agus b’ e Flora Cummings, 20, à Seattle a bhuannaich farpais nam mnathan. Bhuannaich athar Flora an dearbh fharpais o chionn fhichead bliadhna san Òban nuair a bha a màthair trom leatha. Choisinn Sìm Stallard, 31, à Lunnainn na comharran as àirde ann am farpais nam fear. B’ e an dàrna turas aig Mòd às dèidh dha gaol fhaighinn air cànan is ceòl Gàidhlig.
B’ ann ann an Tallaichean Cruinneachaidh Earra-Ghàidheil a bha Cuairt Dheireannach Dràma a’ Mhòid air a chumail, far a do choisinn Buidheann Dràma Chille Mhoire às An Eilean Sgitheanaich duais Cuach West Highland Free Press.
An-diugh thèid Farpais Chrìochnachaidh Bonn Òr an t-Seann Nòis a’ chumail, far am bi seinneadairean a’ seinn dà òran aon-neach a thagh iad fhèin. Thèid farpaisich an aghaidh a chèile ann an oidhirp an ainm a chur anns na leabhraichean eachdraidh air beulaibh luchd-èisteachd Tallaichean a’ Chorrain agus na mìltean a’ coimhead aig an taigh air BBC ALBA.
Thig na ceudan de sheinneadairean còmhla airson Co-fharpaisean nan Còisirean Dùthchail an-diugh cuideachd. A’ farpais airson Sgiath Latharna agus Cuach Cuimhneachaidh an t-Siorraim MacMhaighstir Caimbeul, tha seo a’ toirt gu crìoch suas gu bliadhna de dh’obair chruaidh airson mu 25 còisirean Gàidhlig.
Ann an àiteachan eile tron latha, bidh a h-uile càil ann bho Dannsa Gàidhealach gu leabhraichean gan cur air bhog, airson luchd-tadhail a’ Mhòid a chumail toilichte.
Cuiridh Coinneach Macleòid, no The Hebridean Baker, an leabhar-còcaireachd ùr aige air bhog a-nochd aig Ionad Achadh na Creige ron tachartas Let’s Make a Scene aig a’ Mhòd a-nochd. Bidh seo fosgailte do dhuine sam bith a bhios ag iarraidh dàn, sgeulachd no òran ùr a ghabhail. Bidh na dannsairean as fheàrr bho air feadh Alba a’ gabhail pàirt ann am Farpaisean Dannsa Gàidhealach aig Ionad Spòrs Atlantis fad an latha, a’ taisbeanadh cultar na h-Alba.
Thuirt Seumas Greumach, Àrd-oifigear a’ Chomuinn Ghàidhealaich: “Tha a’ Ghàidhealtachd air tighinn don Òban an t-seachdain-sa agus tha an ìre de cheòl, an spèis a th’ aig daoine airson a’ chànain agus an tàlant gutha a tha air a thaisbeanadh dha-rìribh brosnachail fhaicinn. Tha buannaichean nam farpais againn a’ riochdachadh an cuid as fheàrr de ar cultar agus tha na farpaisich air fad air a bhith gu math soirbheachail an t-seachdain seo.
“Tha an t-Òban gu math trang an dràsta, agus chan eil dùil againn ach a bhith nas trainge agus sinn a’ cur fàilte air na còisirean Gàidhlig airson dà latha de cho-fharpaisean. Ge bith an e oidhche chiùil no leabhar ga chur air bhog as fheàrr leibh, tha prògram an iomaill làn de thachartasan a chòrdas do luchd-tadhail agus tha sinn a’ dèanamh fiughair ris na beagan làithean mu dheireadh den tachartas chultarail seo.”
Thuirt Ealasaid Dhòmhnallach, Ceannard Bhòrd na Gàidhlig: “Tha an ìre de dhealas agus de thàlant air a thaisbeanadh leis a h-uile duine a ghabh pàirt anns na farpaisean an t-seachdain seo air a bhith cho àrd agus tha e air a bhith cho math na h-uimhir de dhaoine fhaicinn a’ gabhail pàirt ann an cultar na Gàidhlig agus coimhearsnachd Ghàidhlig cho làidir fhaicinn còmhla. Bu mhath le Bòrd na Gàidhlig meal-a-naidheachd a chuir air a h-uile duine a tha air duaisean a thogail gu ruige seo, gu sònraichte Alice Nic a’ Mhaoilein agus Ryan Johnston, a choisinn na Buinn Òir am-bliadhna.”
Tha na buidhnean EventScotland, Bòrd na Gàidhlig, Comhairle Earra-Ghàidheal is Bhòid, Riaghaltas na h-Alba, Caledonian Mac a’ Bhriuthainn, BBC ALBA, Alba Chruthachail agus SQA a’ cumail taic ris A’ Mhòd Nàiseanta Rìoghail am bliadhna san Òban.
Bidh Mòd Nàiseanta Rìoghail san Òban gu Disathairne 19 Dàmhair.
Tuilleadh fiosrachaidh air ar làrach-lìn.
Tha Prògram an Iomaill an seo.
« Back to Mòd News List